Tá spriocanna uaillmhianacha leagtha síos ag AE chun glanastaíochtaí a laghdú agus é mar aidhm aige an Eoraip a bheith ar an gcéad mhór-roinn aeráidneodrach faoi 2050.
Leagtar síos cuspóirí agus garspriocanna mionsonraithe sa chéad Dlí Aeráide Eorpach riamh agus sa phacáiste ‘Oiriúnach do 55’, ina leagtar amach sprioc thosaigh maidir le hastaíochtaí a laghdú 55 % in 2030 (i gcomparáid le leibhéal 1990).
Tá faisnéis curtha le chéile againn maidir leis an tionchar a bheidh aige sin ar an aeriompar, agus go háirithe ar an ról tábhachtach a bheidh ag breoslaí eitlíochta inbhuanaithe (SAFanna).
Borradh a chur faoi ghlacadh SAFanna san aeriompar
Mar chuid den phacáiste ‘Oiriúnach do 55’, mhol an Coimisiún borradh a chur faoi ghlacadh SAFanna san aeriompar.
Tá ról suntasach ag SAFanna i ndícharbónú na hearnála, ach faoi láthair is diomaibhseach a sciar d’eitlíocht AE.
Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil ar Bhreoslaí Eitlíochta Inbhuanaithe, in airteagal roimhe seo uainn ar EASA Light.
Gach eitilt ó aerfoirt AE chun breosla eitlíochta inbhuanaithe a úsáid
Leis na rialacha atá beartaithe, leagtar amach oibleagáidí comhchuibhithe ar sholáthróirí breosla agus ar aerlínte ar leibhéal AE glacadh SAFanna a mhéadú, trí shainordú a thabhairt isteach a chuirfear i bhfeidhm maidir le gach eitilt a imíonn ó aerfoirt na hEorpa.
Ciallaíonn sé sin go mbeidh íosmhéid SAFanna ar gach eitilt a fhágann aerfoirt mhóra AE, is cuma cé acu an aerlíne de chuid an AE í an aerlíne nó nach í.
Léirítear sa tábla thíos spriocanna ceangailteacha maidir le SAFanna, ag tosú le 2 % a bhaint amach in 2025 agus 5 % in 2030.
Chun cuspóirí aeráide AE a bhaint amach, táthar ag súil le 63 % ar a laghad den bhreosla eitlíochta uile a úsáidtear le haghaidh eitiltí a imíonn ó aerfoirt AE faoi 2050 a bheith ina SAFanna.
Beidh ról tábhachtach ag breoslaí sintéiseacha (nó ríomhbhreoslaí) i ndícharbónú an mhargaidh aeriompair agus tá acmhainneacht mhór ag gabháil leo. Dá bhrí sin, leis na rialacha atá beartaithe, leagtar fosprioc síos chun a áirithiú gur breosla sintéiseach méid áirithe de na SAFanna a úsáidtear (féach an tagairt ghlas sa tábla).
Iomlán na scaireanna sa mheascán breosla
| 2025 | 2030 | 2035 | 2040 | 2045 | 2050 | |
| An céatadán breosla eitlíochta inbhuanaithe a úsáidtear san aeriompar: | 2 % | 5 % | 20 % | 32 % | 38 % | 63 % |
| Mar atá: fo-shainordú de bhreoslaí sintéiseacha (nó leictribhreoslaí): | - | 0.7 % | 5 % | 8 % | 11 % | 28 % |
Cad iad na cineálacha SAFanna a chuirtear san áireamh?
Ag féachaint ar raon na SAFanna agus ar a n-amhábhar faoi seach, déantar na catagóirí SAFanna seo a leanas a áireamh sa rialachán:
- Bithbhreoslaí ardfhorbartha, mar a thugtar orthu, ar breoslaí iad a tháirgtear ó bhunábhar a liostaítear i gCuid A d’Iarscríbhinn IX den Treoir maidir le Fuinneamh In-athnuaite
- Breoslaí a tháirgtear mar bhunábhar a liostaítear i gCuid B
- Breoslaí Eitlíochta sintéiseacha (Cumhacht-go-leacht nó leictribhreoslaí)
Ní mór do na breoslaí na critéir inbhuanaitheachta agus na critéir maidir le hastaíochtaí gás ceaptha teasa a leagtar síos sa Treoir maidir le Fuinneamh In-athnuaite a chomhlíonadh freisin.
Breoslaí Eitlíochta sintéiseacha (nó leictribhreoslaí)
Is breoslaí a dhéantar as foinsí in-athnuaite seachas bithmhais iad breoslaí sintéiseacha, leictribhreoslaí nó breoslaí Cumhacht-go-leacht (PtL), e.g. fuinneamh gaoithe agus grianfhuinneamh. Mar mhíniú bunúsach, úsáidtear an fuinneamh in-athnuaite agus an t-uisce i leictrealóir chun hidrigin a tháirgeadh, rud a shintéisítear ina dhiaidh sin le CO2 ina shiongás. Déantar an sionghás atá mar thoradh air sin a phróiseáil tuilleadh ina bhreosla ina dhiaidh sin.
Beartas fadtéarmach le haghaidh SAFanna
Ós rud é gur dúshlán tábhachtach é seo, is é is cuspóir don Rialachán atá beartaithe beartas fadtéarmach a chur ar fáil chun a áirithiú go mbeidh an margadh aonair eitlíochta ullmhaithe go cuí chun SAFanna a chumasc go héigeantach ina ghnáthcheirisín agus go gcuirfear an brú is gá ar fáil d’infheistíochtaí chun acmhainneacht táirgeachta SAFanna a mhéadú.
Cúram EASA – faireachán agus tuairisciú
Laistigh den togra seo, cuirtear de chúram ar EASA cúraimí faireacháin agus tuairiscithe a dhéanamh lena n-áiritheofar go gcomhlíonfar na hoibleagáidí agus lena dtabharfar léargas tábhachtach ar an margadh SAFanna atá ag teacht chun cinn agus atá ag fás.
Beidh an rialachán sin ina cholún tábhachtach chun an eitlíocht a chur in oiriúint don todhchaí trí mhargadh dea-fheidhmiúil a áirithiú lena gcuirfear soghluaisteacht inbhuanaithe ar fáil do shochair na saoránach. A bhuí leis sin beidh AE mar cheannaire domhanda ar bhreoslaí iompair ceannródaíocha agus, níos tábhachtaí fós, cuirfidh sé tairbhí suntasacha aeráide ar fáil trí choigiltis shuntasacha ar astaíochtaí san earnáil.