Aslonnú éigeandála aerárthaigh

Is é aerthaisteal an modh iompair is sábháilte. Tríd is tríd, baintear é sin amach trí chóras láidir eitlíochta lena n-áirithítear go mbíonn aerárthaí sábháilte le heitilt agus go mbíonn an fhoireann oilte mar is ceart. 

Cé go bhfuil an dóchúlacht go dtarlóidh sé seo duit an-íseal ar fad, tá amanna ann nuair is gá do phaisinéirí aerárthach a aslonnú mar gheall ar éigeandáil. Trí bheith ullmhaithe go maith d'imeachtaí den sórt sin méadaítear an seans go dtiocfaidh paisinéirí agus criú trí eachtra den sórt sin slán sábhailte. Tá láimhseáil réidh d’aon chás éigeandála, má tharlaíonn sé, mar chuid de na rudaí a fhágann go bhfuil an eitlíocht sábháilte. 

B'fhéidir gur cuimhin leat roinnt samplaí cáiliúla d'aslonnú éigeandála a bhain le haerárthaí tráchtála, amhail an ceann ar Abhainn Hudson in 2009 nó, le déanaí, an timpiste in Aerfort Haneda (Tóiceo, an tSeapáin), go luath in 2024. Sa dá chás, in ainneoin imthosca an-deacair, bhí gach duine in ann aslonnú go sábháilte agus ní raibh aon bhásanna i measc paisinéirí agus criú ar na haerárthaí tráchtála. 

Cad is féidir a dhéanamh chun go n-éireoidh le haslonnú? Agus cad is féidir leat a dhéanamh mar phaisinéir má bhíonn ort féin an t-aerárthach a aslonnú?

Aslonnú: Cad ba cheart duit a dhéanamh mar phaisinéir?

Cuirimis tús le leideanna praiticiúla duitse, mar phaisinéir, má bhíonn ort an t-aerárthach a aslonnú.

• Éist leis an bhfoireann cábáin i gcónaí:

  • Tabhair aird ar an treoir eolais sábháilteachta. B'fhéidir go mbíonn tú ag eitilt go minic agus tá taispeántais sábháilteachta feicthe agus cloiste agat na mílte uair, ach bíonn cumraíochtaí éagsúla agus trealamh sábháilteachta éagsúil ag aerárthaí éagsúla. Is maith an rud é a bheith ar an eolas faoi cad atá le déanamh má bhíonn gá leis.
  • Lean treoracha na foirne cábáin. Tá siad oilte go sonrach le haghaidh cásanna den sórt sin agus tá siad eolach go maith ar an aerárthach.
  • Léigh treoracha an chárta sábháilteachta.
  • Má tá tú i do shuí in aice le slí amach éigeandála nach ndéanann ball den fhoireann cábáin maoirseacht dhíreach air, éist go haireach leis na treoracha a thabharfaidh an fhoireann cábáin duit. 
     

• Le linn innealta, éirí de thalamh agus tuirlingthe, déan do chrios sábhála a theannadh timpeall an chromáin.

Tugann sé seo an tacaíocht is fearr don chorp an tuairt a mhaolú. Le linn na coda cúrsála den eitilt, tá sé tairbheach freisin do chrios sábhála a bheith ort, ar eagla go mbeadh suaiteacht ann, ach rud beag níos scaoilte más mian leat.  

• Fág do bhagáiste i do dhiaidh.

I gcás aslonnaithe, tá an t-am ríthábhachtach. Trí iarracht a dhéanamh do chuid earraí a thabhairt leat, ní hamháin go gcuirfí bac ortsa, ach chuirfí paisinéirí eile i mbaol freisin. Má thugann tú do chuid earraí leat, d’fhéadfadh sé a bheith níos deacra imeacht go sábháilte agus d'fhéadfadh sé damáiste a dhéanamh don trealamh aslonnaithe, amhail na sleamhnáin aslonnaithe. B’fhéidir gur léir duit go dtabharfá tosaíocht do do bheatha thar do chuid earraí, léiríonn eispéiris roimhe seo go mbíonn roinnt paisinéirí fós ag iarraidh a gcuid cásanna a thabhairt leo. Cuireann sé seo gach duine i mbaol níos mó.

Sábháilteacht aslonnaithe trí dhearadh

Nuair a dheimhnítear aerárthach nua – an bailíochtú go bhfuil sé sábháilte eitilt – baineann cuid de na ceanglais iomadúla go sonrach le gnéithe aslonnaithe. 

• Bealaí Éalaithe

  Tá láithreacht bealaí éalaithear cheann de na ceanglais seo ar ndóigh. Tagann aerárthaí i méideanna éagsúla agus braitheann líon uasta na suíochán paisinéara a cheadaítear ar chineál agus ar líon na mbealaí amach atá suiteáilte ar gach taobh de chorp an aerárthaigh, ar a dtugtar an chabhail. Ní mór go mbíonn na bealaí éalaithe inrochtana do na paisinéirí, go mbíonn siad inaitheanta, agus ní mór go mbíonn sé soiléir conas is féidir iad a oscailt i gcás éigeandála.

  Tá dhá chineál bealaí éalaithe ann: bealach éalaithe nach mór do phaisinéir atá ina shuí in aice leis a oscailt (bealaí amach os cionn an sciatháin), agus bealach éalaithe a osclóidh an fhoireann cábáin (bíonn an fhoireann cábáin ina suí in aice le bealach amach den sórt sin).

• Trealamh

  Ar na ceanglais eile a bhaineann le sábháilteacht i gcoitinne, ach a bhaineann freisin le haslonnú, áirítear mar shampla, úsáid ábhar dódhíonach sa chábán, brathadóirí deataigh agus múchtóirí dóiteáin, córas soilsithe éigeandála (laistigh den chábán agus lasmuigh den aerárthach), sleamhnán aslonnaithe éigeandála (agus raftaí), veisteanna tarrthála, suíocháin tuairte, córais ocsaigine éigeandála.

• Tástálacha aslonnaithe

  Chun aerárthach a dheimhniú, beidh gá freisin le tástálacha aslonnaithe a dhéanamh. Is é an ceanglas atá ar eitleáin mhóra nach mór an t-aerárthach a aslonnú go hiomlán laistigh de 90 soicind nó níos lú agus gan ach leathchuid de na bealaí amach inúsáide – éacht suntasach, ach riachtanach, toisc go bhfuil an t-am ríthábhachtach in imeachtaí den sórt sin. Chun tacú leis sin, ní mór na bealaí éalaithe a oscailt agus an sleamhnán a chur in úsáid laistigh de 10 soicind ar a mhéad. Feiceann EASA tástálacha den sórt sin le linn chéim deimhniúcháin aerárthaigh.

  Ba cheart a thabhairt d’aire go dtarlaíonn an tástáil aslonnaithe i ndálaí foirfe – i gcás ionsamhlaithe agus le paisinéirí oiriúnacha agus sláintiúla ar tugadh faisnéis iomlán dóibh. I gcás éigeandála fíorshaoil, is dócha go dtógfaidh an t-aslonnú níos mó ama toisc gur dócha go mbeadh roinnt paisinéirí ina leanaí, nó ina ndaoine scothaosta nó go mbeadh siad suaite mar gheall ar an gcás. Sin é an fáth a bhfuil an barra le haghaidh tástála aslonnaithe rathúil ag céim an deimhniithe socraithe chomh hard, ag 90 soicind.

Oibríochtaí Aeir – ullmhacht aslonnaithe ag an gcriú

Chomh maith leis na gnéithe sábháilteachta aslonnaithe ar thaobh an aerárthaigh, is fachtóir tábhachtach eile é ullmhacht na foirne le haghaidh aslonnaithe chun aslonnú rathúil a áirithiú.

Faigheann aerchriúnna oiliúint theoiriciúil agus phraiticiúil bhliantúil, agus is príomhchuid iad nósanna imeachta éigeandála, lena n-áirítear aslonnú éigeandála freisin. Tar éis na hoiliúna, ní mór do bhaill foirne pas a fháil i dtástálacha chun a léiriú go bhfuil siad láncháilithe chun feidhmiú i gcásanna éigeandála agus chun aslonnú paisinéirí a dhéanamh, más gá. 

Sula n-éiríonn eitleán in airde nó sula dtugann sé chun talún, tá go leor seiceálacha le déanamh. B’fhéidir gur chuala tú an fhoireann eitilte agus an fhoireann cábáin ag déanamh cumarsáide eatarthu féin agus rudaí amhail “seiceálacha curtha i gcrích” nó “cros-seiceáil curtha i gcrích” á rá acu. Ciallaíonn sé sin go ndearna baill den chriú cúraimí sábháilteachta riachtanacha a chur i gcrích agus a sheiceáil agus i gcásanna áirithe go ndearna ball eile den chriú cros-seiceáil orthu.

Is gnéithe an-tábhachtach iad comhordú agus cumarsáid i róil na foirne eitilte agus cábáin. Áirithítear leis sin go bhfaigheann an fhoireann cábáin agus an fhoireann eitilte faisnéis go tráthúil agus go soiléir lena n-ardófar a bhfeasacht agus lena gcuideofar leo cinntí cuí a dhéanamh agus ullmhú níos fearr do thuirlingt éigeandála agus d’aslonnú mar thoradh air sin, más gá.

Spreagtar paisinéirí freisin chun aon bhreathnóireacht neamhghnách a chur in iúl do bhaill fhoireann an chábáin, amhail deatach sa chábán nó damáiste ar sciathán aerárthaigh, etc. 

Breithnithe eile: leagan amach na suíochán

Bíonn leagan amach na suíochán tábhachtach freisin le linn aslonnaithe, go háirithe maidir le catagóirí speisialta paisinéirí, amhail leanaí nó paisinéirí a bhfuil soghluaisteacht laghdaithe acu. De ghnáth, cuirfidh aerlínte catagóirí speisialta paisinéirí i suíocháin san áit is fearr le haghaidh aslonnaithe réidh.

Tá sé tábhachtach go mbíonn leanaí ina suí in éineacht le daoine fásta a bheadh in ann cabhrú leo le linn aslonnaithe éigeandála, nó le linn aon éigeandála eile. Léigh tuilleadh faoi bheith ag eitilt le leanaí.