Tá níos mó i gceist le taisteal ná iompar. Cinntíonn sé gur féidir le daoine ról gníomhach a bheith acu inár sochaí ilchultúrtha agus dhomhanda trí chuairt a thabhairt ar áiteanna eile, trí bheith i ndlúth-theagmháil lenár mbaill teaghlaigh agus le daoine muinteartha linn, agus trí thuiscint a fháil ar chultúir agus ar éiceachórais éagsúla.
Ag an am céanna, ós rud é go bhfuil iarmhairtí an athraithe aeráide ann cheana féin, is léir, gan amhras, gur gá an eitlíocht a athrú ó bhonn chun go mbeadh sí níos inbhuanaithe.
Chuir an tAontas Eorpach tús le go leor tionscadal agus tionscnamh, agus é mar aidhm acu:
- Saoránaigh a chumasú roghanna eolasacha agus inbhuanaithe a dhéanamh ó thaobh an chomhshaoil de maidir le haerthaisteal.
- An earnáil eitlíochta a spreagadh chun a feidhmíocht comhshaoil a fheabhsú ar bonn leanúnach agus é mar aidhm shoiléir leo dícharbónú a chur i bhfeidhm.
- Taighde agus nuálaíocht a éascú, rudaí a thacaíonn le tionscal eitlíochta na hEorpa chun bheith níos iomaíche agus ag an am céanna níos inbhuanaithe.
Breathnaigh ar an gComhaontú Glas don Eoraip agus ar na tionscnaimh thacaíochta chun tuilleadh sonraí a fháil.
An Clár
I mí Dheireadh Fómhair 2020, sheol Gníomhaireacht Sábháilteachta Eitlíochta an Aontais Eorpaigh (EASA), a Clár Eitlíochta Inbhuanaithe i gcomhréir le rialacháin um chosaint an chomhshaoil (féach (AE)2018/1139, Airteagal 87) in ailíniú leis an gComhaontú Glas don Eoraip.
Cuirtear an clár i bhfeidhm trí straitéis comhshaoil atá comhdhéanta de na sruthanna seo a leanas.
Paisinéirí a Chumhachtú - Clár Lipéad Comhshaoil EASA
Tá aird an phobail ar thionscal na heitlíochta fós maidir lena iarmhairtí comhshaoil. Fuarthas amach i suirbhé a rinne EASO in 2020 ar thaistealaithe Eorpacha go ndearna formhór na bhfreagróirí rómheastachán ar sciar na n-astaíochtaí ón eitlíocht. Tacaíonn sé sin leis an gcás maidir le húsáid ag an tomhaltóir i ndáil le faisnéis inchreidte iontaofa chomhshaoil maidir le hiarmhairtí comhshaoil ón eitlíocht.
Is téamaí lárnacha iad fás inbhuanaithe agus ‘téarnamh glas’ ar an leibhéal náisiúnta agus idirnáisiúnta, agus de réir mar a thagaimid amach ó phaindéim COVID-19, tá rialtais ar fud an domhain ag leagan béime ar an ngá atá le geilleagair a atógáil ar bhealach níos inbhuanaithe. Is féidir é sin a fheiceáil i gclár téarnaimh – NextGenerationEU an AE féin – a bhfuil sé mar aidhm aige “geilleagair agus sochaithe Eorpacha a dhéanamh níos inbhuanaithe, níos athléimní agus níos ullmhaithe do dhúshláin agus deiseanna na n-aistrithe glasa agus digiteacha” agus le déanaí sa phacáiste beart faoi ‘Fit for 55’, a bhfuil sé mar aidhm aige astaíochtaí a laghdú le 55% faoi 2030. Comhlánaítear na beartais seo leis an Scéim um Fhritháireamh agus Laghdú Carbóin don Eitlíocht Idirnáisiúnta (CORSIA), Córas Trádála Astuithe an AE (EU ETS), tabhairt isteach ReFuelEU, agus tionscnaimh bheartais intíre.
Chun tacú leis na beartais atá liostaithe thuas agus chun aghaidh a thabhairt ar aird an phobail maidir le hastaíochtaí eitlíochta, tá EASA, mar rialtóir iontaofa agus neamhspleách, tar éis clár a sheoladh chun lipéid chomhshaoil a fhorbairt don eitlíocht, a bhfuil sé mar aidhm leis paisinéirí a chur ar an eolas faoi thionchar a gcuid roghanna eitilte ar an gcomhshaol agus, dá bhrí sin, tacaítear le heitlíocht atá níos inbhuanaithe ó thaobh an chomhshaoil de. Tá trí lipéad á bhforbairt: An Lipéad Eitilte, an Lipéad Aerlíne, agus an Lipéad Aerárthaí, mar a thugtar orthu.
Ní hamháin gur mian le saoránaigh Eorpacha níos mó a fhoghlaim faoin tionchar a d’fhéadfadh a bheith ag a gcuid taistil ar an gcomhshaol, ach is mian leo freisin a bheith in ann rogha a dhéanamh agus, dá bhrí sin, a bheith cumasaithe chun difríocht a dhéanamh.
Chuir EASA tús le suirbhé in 2019 agus fuarthas aiseolas suas go dtí 2020. Thug freagraí ó níos mó ná 9,500 rannpháirtí as 18 dtír Eorpacha roinnt leideanna soiléire. An freagra uileghabhálach:
Tá easpa feasachta ag paisinéirí ach bíonn fonn orthu tuilleadh eolais a fháil
Níl ach 5% de phaisinéirí eolach ar an méid CO2 a úsáideann siad san aerthaisteal
Ba mhian le 80% de phaisinéirí faisnéis comhshaoil a fháil i dtaca leis na heitiltí ar a mbíonn siad
Chuirfeadh 3 as 4 phaisinéir fáilte roimh Lipéad Comhshaoil
Cuspóir & Prionsabail
Fuair EASA sainordú soiléir ón gCoimisiún Eorpach agus ó Pharlaimint na hEorpa maidir le Clár Lipéid Comhshaoil a bhunú agus an cuspóir agus an prionsabal seo a leanas leis:
An Cuspóir:lorg comhshaoil na heitlíochta a laghdú trí roghanna níos inbhuanaithe a éascú, bunaithe ar fhaisnéis iontaofa, chomhchuibhithe, iontaofa agus shothuigthe |
 |
Na Prionsabail:
|
 |