Στην καρδιά του χειμώνα οι προβλέψεις για θερμοκρασίες υπό του μηδενός, χιόνι και πάγο υποχρεώνουν τις αεροπορικές εταιρείες και τους αερολιμένες να λάβουν μέτρα για την αντιμετώπιση των συνθηκών αυτών και τη διαφύλαξη της ασφάλειας των επιβατών ως κορυφαίας προτεραιότητας. Τι συμβαίνει όμως στο «παρασκήνιο» για τη διευκόλυνση της διαδικασίας αυτής; Από την αποπάγωση των αεροσκαφών έως την εξειδικευμένη εκπαίδευση των πληρωμάτων, οι αεροπορικές εταιρείες και οι αερολιμένες ακολουθούν συγκεκριμένες διαδικασίες προκειμένου να αποτρέψουν συνθήκες που θα είχαν αντίκτυπο στην ασφάλεια.
Κατά τους χειμερινούς μήνες μπορεί να σχηματιστεί πάγος στο έδαφος ή στον αέρα, χιόνι, χιονόνερο, παγωμένη βροχή, λάσπη χιονιού, ή να δημιουργηθούν κρύσταλλοι πάγου κ.λπ. Ο πάγος μπορεί να εμφανίζεται με τη μορφή παγωμένης βροχής έως τον σχηματισμό πάχνης. Είναι πιθανό να εκδηλωθούν συνθήκες παγετού όταν η θερμοκρασία είναι 10°C ή χαμηλότερη και παράλληλα υπάρχει υγρασία στα σύννεφα. Οι συνθήκες αυτές ενδεχομένως να οδηγήσουν στην εμφάνιση πάγου, λάσπης χιονιού ή στάσιμων υδάτων σε ράμπες, τροχόδρομους ή διαδρόμους προσαπογείωσης.
Οι πτητικές λειτουργίες κατά τη χειμερινή περίοδο επικεντρώνονται σε δύο κύριες προκλήσεις: στη διατήρηση της καθαριότητας των αερολιμένων και στη διατήρηση της ασφάλειας των αεροσκαφών για την πραγματοποίηση των πτήσεων. Η αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών είναι σημαντική για τη διαφύλαξη της ασφάλειας, την ελαχιστοποίηση των διαταραχών στις πτήσεις και την πρόληψη των ατυχημάτων.
Σχεδιασμός των αεροσκαφών
Κατά τη φάση του σχεδιασμού των αεροσκαφών, ενσωματώνονται ορισμένα στοιχεία που διασφαλίζουν την αντοχή των αεροσκαφών στις χειμερινές συνθήκες. Για παράδειγμα, τα αεροσκάφη διαθέτουν λείες επιφάνειες οι οποίες «αποπαγώνονται» με διάφορα μηχανικά ή θερμικά συστήματα αποπάγωσης ούτως ώστε να προλαμβάνεται η συσσώρευση πάγου. Παρότι ο εντοπισμός συσσωρευμένου πάγου οπτικά είναι εφικτός, τα περισσότερα σύγχρονα αεροσκάφη είναι εξοπλισμένα με τεχνολογία που ανιχνεύει τον πάγο, προειδοποιεί το πλήρωμα σχετικά με την επικράτηση συνθηκών παγετού και προστατεύει τις εκτεθειμένες επιφάνειες από τον σχηματισμό πάγου. Ορισμένα αεροσκάφη είναι εξοπλισμένα με περισσότερους από έναν μηχανισμούς προειδοποίησης σχηματισμού πάγου και αποπάγωσης.
Επιπλέον, τα αεροσκάφη είναι εξοπλισμένα με συστήματα αντιολισθητικής πέδησης που αποτρέπουν το μπλοκάρισμα των τροχών σε ολισθηρούς διαδρόμους προσαπογείωσης. Αισθητήρες ανιχνεύουν εάν κάποιος από τους τροχούς αρχίσει να ολισθαίνει και προσαρμόζουν την πίεση πέδης ώστε να διατηρείται ο έλεγχος και να διασφαλίζεται ασφαλής προσγείωση και επίγεια τροχοδρόμηση. Οι δίσκοι πέδης από άνθρακα μπορούν επίσης να συμβάλουν στην ομαλή προσγείωση των αεροσκαφών, διότι είναι ανθεκτικοί σε συνθήκες πάγου και υγρασίας.
Εκπαίδευση του πληρώματος
Ένα αεροσκάφος δεν μπορεί να απογειωθεί με ασφάλεια εάν δεν διαθέτει κατάλληλα εκπαιδευμένο πλήρωμα. Στο πλήρωμα και στο προσωπικό εδάφους παρέχεται εκπαίδευση που διασφαλίζει την άριστη κατάρτισή τους σχετικά με τις απαραίτητες διαδικασίες που πρέπει να τηρούνται κατά τους χειμερινούς μήνες. Στις διαδικασίες αυτές περιλαμβάνονται ο καθαρισμός του διαδρόμου προσαπογείωσης και η αποπάγωση των αεροσκαφών για τη διασφάλιση ασφαλών απογειώσεων και προσγειώσεων. Το προσωπικό είναι εξοπλισμένο με ρουχισμό κατάλληλο για θερμοκρασίες ψύχους, μεταξύ άλλων θερμομονωμένες στολές, γάντια και υποδήματα που παρέχουν προστασία από το ψύχος και την υγρασία.
Αποπάγωση των αεροσκαφών
Η αποπάγωση των αεροσκαφών αποτελεί σημαντικό μέρος της επίγειας λειτουργίας κατά τη χειμερινή περίοδο. Ο κυβερνήτης είναι εκείνος που θα αποφασίσει εάν απαιτείται αποπάγωση του αεροσκάφους πριν από την οπισθοδρόμησή (pushback) του. Ενώ ο κυβερνήτης επιβλέπει τη διαδικασία αποπάγωσης, το προσωπικό εδάφους είναι υπεύθυνο για τη διευκόλυνση της ανοιχτής επικοινωνίας και την αναφορά τυχόν στοιχείων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ασφάλεια της πτήσης. Κατά κανόνα, το αεροσκάφος αποπαγώνεται με μηχανικά στον αέρα μέσω εσωτερικών ηλεκτρικών συστημάτων θέρμανσης ή συστημάτων πεπιεσμένου αέρα ή, στην περίπτωση συνθηκών παγετού στο έδαφος, με τη χρήση τεσσάρων διαφορετικών τύπων αντιψυκτικών υγρών, ανάλογα με τον τύπο του αεροσκάφους.
Η σημασία της αποπάγωσης των αεροσκαφών είναι καίριας σημασίας, δεδομένου ότι η συσσώρευση πάγου μπορεί να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο τις επιδόσεις απογείωσης και τη σταθερότητα του αεροσκάφους. Η συσσώρευση πάγου, χιονιού ή παγετού μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του βάρους του αεροσκάφους και, κατά συνέπεια, σε μείωση της αεροδυναμικής και της επιχειρησιακής του απόδοσης. Για λόγους ασφαλείας, το αεροσκάφος δεν πρέπει να απογειώνεται εάν υπάρχει τέτοια συσσώρευση σε κάποια από τις κρίσιμες επιφάνειές του.
Λειτουργίες διαδρόμου προσαπογείωσης
Η διασφάλιση καθαρών διαδρόμων προσαπογείωσης αποτελεί βασικό στοιχείο των πτητικών λειτουργιών κατά τους χειμερινούς μήνες. Για να μειωθεί ο κίνδυνος συσσώρευσης χιονιού και σχηματισμού πάγου, στις επιφάνειες των αερολιμένων εφαρμόζονται συνήθως εκ των προτέρων αντιψυκτικά μέσα. Ωστόσο, όταν υπάρχει επιδείνωση των καιρικών συνθηκών πέραν των ασφαλών ορίων, οι διάδρομοι ενδέχεται να σταματήσουν να λειτουργούν εντελώς. Για να αποφευχθεί αυτό, το προσωπικό εδάφους εργάζεται για την απομάκρυνση του χιονιού/πάγου, κάτι που μπορεί να αποτελεί μια συνεχή δραστηριότητα, ιδίως εάν η χιονόπτωση συνεχίζεται κατά τον καθαρισμό των διαδρόμων. Εάν οι αερολιμένες βρίσκονται σε περιοχές με σπάνια χιονόπτωση, η διαδικασία εκχιονισμού μπορεί να αποδειχθεί χρονοβόρα λόγω έλλειψης εξοπλισμού και εμπειρίας. Στους αερολιμένες με συχνή χιονόπτωση, η διαδικασία εκχιονισμού μπορεί να είναι γρήγορη και ο καθαρισμός των διαδρόμων να μην διαρκεί πάνω από 20 λεπτά. Συνολικά, η διαδικασία καθαρισμού των διαδρόμων είναι αποτελεσματική στις μέρες μας, διότι, χάρη στις μετεωρολογικές προγνώσεις, οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες μπορούν να προβλεφθούν εγκαίρως, γεγονός που παρέχει στο προσωπικό εδάφους και στο πλήρωμα επαρκή χρόνο για να προετοιμαστούν.
Μείνετε ενημερωμένοι
Δημιουργήστε λογαριασμό και ακολουθήστε μας στο EASA Light για να μείνετε ενημερωμένοι σχετικά με τις δραστηριότητες του EASA.