Η αστική εναέρια κινητικότητα γίνεται πραγματικότητα με γοργούς ρυθμούς και έχουμε όλοι δει σε μακέτες και βίντεο κάποιες ιδέες σχετικά με το ποια θα μπορούσε να είναι η μορφή των μεταφορών στο αστικό μας περιβάλλον.
Η μελέτη του EASA για την Αστική εναέρια κινητικότητα κατέδειξε με σαφήνεια ότι περιπτώσεις χρήσης, όπως τα εναέρια ταξί και οι παραδόσεις για ιατρικούς λόγους, χαίρουν ευρείας αποδοχής από τους πολίτες της ΕΕ, και θα είναι πιθανότητα οι πρώτες που θα εφαρμοστούν.
Στο άρθρο μας με τίτλο «Vertical Take-Off and Landing (VTOL) [Κάθετη απογείωση και προσγείωση (ΚΑΠ)]» εξηγήθηκε η έννοια της κάθετης απογείωσης και προσγείωσης (ΚΑΠ) στις αστικοποιημένες περιοχές μας. Αλλά πού ακριβώς απογειώνονται και προσγειώνονται τα αεροσκάφη ΚΑΠ και τα άλλα αεροσκάφη;
Στο παρόν άρθρο εκτίθενται κάποιες γενικές ιδέες, αρχές και σχέδια ώστε να τεθούν οι βάσεις.
Σταθμοί κάθετης προσγείωσης και απογείωσης - κεντρικοί αερολιμένες για αεροσκάφη ΚΑΠ, όπως εναέρια ταξί και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Δείτε την τεχνική περιγραφή των σταθμών κάθετης προσγείωσης και απογείωσης:
«χερσαία ή υδάτινη έκταση ή δομή που χρησιμοποιείται ή προορίζεται να χρησιμοποιηθεί για την προσγείωση και την απογείωση αεροσκαφών ΚΑΠ.»
Αυτό σημαίνει ότι οι σταθμοί κάθετης προσγείωσης και απογείωσης αποτελούν ειδικές εκτάσεις που παρέχουν τις υποδομές οι οποίες είναι απαραίτητες για την ασφαλή εμπορική αερομεταφορά επιβατών ή προϊόντων που μεταφέρονται με αεροσκάφη ΚΑΠ. Προκειμένου να υλοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητες της αστικής εναέριας κινητικότητας, οι σταθμοί κάθετης προσγείωσης και απογείωσης πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμοι με καλές υπηρεσίες σύνδεσης σε δρόμους, σιδηροδρομικούς σταθμούς, λεωφορεία κ.λπ.. Μπορούν να βρίσκονται είτε στο επίπεδο του δρόμου είτε στην οροφή κτιρίων.
Πορείες (τροχιές πτήσεων κατά την απογείωση και την προσγείωση)
Ένα αεροσκάφος ΚΑΠ μπορεί εξ ορισμού να απογειώνεται και να προσγειώνεται κάθετα, αλλά το κάθετο τμήμα μπορεί να περιορίζεται στο πολύ αρχικό τμήμα της απογείωσης, ενώ η υπόλοιπη τροχιά πτήσης να είναι σχετικά αβαθής.
Είναι ως εκ τούτου σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη ολόκληρη η τροχιά πτήσης του αεροσκάφους ΚΑΠ, ή, με άλλα λόγια, η πορεία της πτήσης.
Η εικόνα στα αριστερά απεικονίζει σταθμό κάθετης προσγείωσης και απογείωσης σε στέγη κτιρίου με «καθαρή» πράσινη πορεία, υπό την έννοια ότι το αεροσκάφος ΚΑΠ μπορεί να απογειωθεί από αυτόν τον σταθμό κάθετης προσγείωσης και απογείωσης ανεμπόδιστα. Στα δεξιά, βλέπετε έναν σταθμό κάθετης προσγείωσης και απογείωσης στο επίπεδο του εδάφους, όπου υποδεικνύεται ότι το ίδιο αεροσκάφος ΚΑΠ δεν θα μπορούσε να απογειωθεί από εκεί, καθώς η πορεία του είναι υπερβολικά αβαθής και συνεπώς θα συναντούσε εμπόδιο. Αυτό σημαίνει ότι εδώ δεν είναι δυνατή η απογείωση αυτού του αεροσκάφους που έχει χαμηλότερη απόδοση.
Προσαρμόσιμη αστική εναέρια κινητικότητα
Ο EASA επιθυμεί να παράσχει τις ευρύτερες δυνατές απαιτήσεις προκειμένου να διασφαλίσει ότι η αστική εναέρια κινητικότητα μπορεί να προσαρμοστεί ώστε να στηρίζει όλες τις αστικές περιοχές και όλους τους τύπους αεροσκαφών ΚΑΠ. Δείτε τα τρία διαφορετικά προφίλ απογείωσης.
Ανυψωμένη συμβατική απογείωση:
Το αεροσκάφος ΚΑΠ απογειώνεται από ανυψωμένο σημείο πόλης (π.χ. οροφή ψηλού κτιρίου) που καθιστά δυνατή ακόμη και πιθανή βύθιση της πορείας σε περίπτωση ορισμένων βλαβών.
Συμβατική απογείωση:
Εδώ το αεροσκάφος ΚΑΠ απογειώνεται σε περιοχή χωρίς οποιαδήποτε εμπόδια σε κοντινή απόσταση. Ο σταθμός κάθετης προσγείωσης και απογείωσης θα μπορούσε να διαθέτει επίσης μικρό αεροδιάδρομο για τροχοδρόμηση, ώστε να αυξάνεται η ενεργειακή απόδοση κάποιων τύπων και αποστολών ΚΑΠ.
Και πάλι, υπάρχει περιθώριο για πιθανή βύθιση στην πορεία, που είναι σημαντικό σε περίπτωση ορισμένων βλαβών.
Κάθετη απογείωση:
Αυτό το προφίλ είναι ειδικά σχεδιασμένο για κάθετη απογείωση σε περιβάλλον με πολλά εμπόδια, με μεγάλο μέρος της πορείας ΚΑΠ να εκτελείται κατακόρυφα.
Και υπό αυτές τις συνθήκες, ορισμένες βλάβες είναι διαχειρίσιμες.
Διασφάλιση της ασφάλειας κατά τις απογειώσεις και τις προσγειώσεις
Εκτός από τα προαναφερθέντα προφίλ απογείωσης, υπάρχουν γενικώς δύο ακόμη δέσμες στόχων που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν λαμβάνεται απόφαση σχετικά με την τοποθεσία και το είδος σταθμών κάθετης προσγείωσης και απογείωσης και των πορειών ΚΑΠ.
Στόχοι ασφαλείας
- Το αεροσκάφος μπορεί να πιστοποιηθεί σε δύο κατηγορίες: Βασική ή Ενισχυμένη.
- Στην Ενισχυμένη κατηγορία ορίστηκαν οι υψηλότεροι στόχοι ασφαλείας, που ζητούνται για πτήσεις σε πολυσύχναστη πόλη / αστικό ουρανό ή για την εμπορική αερομεταφορά επιβατών (εναέρια ταξί).
- Η Βασική κατηγορία έχει χαμηλότερους στόχους ασφαλείας που εξαρτώνται από τον αριθμό επιβατών (0-1, 2-6 ή 7-9) που μεταφέρονται με το αεροσκάφος ΚΑΠ, ώστε να παρέχεται αναλογικότητα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μη εμπορική αερομεταφορά επιβατών, εκτός πυκνοκατοικημένων περιοχών, όπως στην ύπαιθρο.
Στόχοι απόδοσης
- Περιγράφουν για κάθε κατηγορία την ικανότητα που πρέπει να έχει το αεροσκάφος ΚΑΠ ώστε να λειτουργεί με ασφάλεια, σε περίπτωση συμβάντων, όπως βλάβη του κινητήρα.
Ενισχυμένη κατηγορία
Για αεροσκάφη που χρησιμοποιούν τον αστικό ουρανό πυκνοκατοικημένων περιοχών, όπως πόλεις, το ζητούμενο είναι το αεροσκάφος ΚΑΠ να είναι κατάλληλο ώστε να εκτελεί «συνεχή ασφαλή πτήση και προσγείωση» καθώς μια άμεση προσγείωση του αεροσκάφους ΚΑΠ είναι πιθανόν να μην είναι δυνατή σε πόλη εκτός σταθμού κάθετης προσγείωσης και απογείωσης.
Βασική κατηγορία
Τα αεροσκάφη ΚΑΠ που πετούν σε μη πυκνοκατοικημένες περιοχές έχουν περισσότερες επιλογές να πραγματοποιούν ελεγχόμενη έκτακτη προσγείωση. Η προσγείωση μπορεί να εκτελεστεί εκτός σταθμού κάθετης προσγείωσης και απογείωσης, αλλά πρέπει να είναι ελεγχόμενη, κατά τρόπο παρόμοιο με αυτόν που μπορεί να επιτύχει ελικόπτερο ή αεροπλάνο σε περίπτωση απώλειας ισχύος.
Λύση μορφής χοάνης για απογειώσεις & προσγειώσεις χωρίς εμπόδια
Οι Πρότυπες τεχνικές προδιαγραφές του EASA που δημοσιεύτηκαν στις 24 Μαρτίου 2022, παρουσιάζουν μια καινοτόμα έννοια ώστε να εξασφαλίζονται απογειώσεις και προσγειώσεις χωρίς εμπόδια.
Μια περιοχή μορφής χοάνης πάνω από τον σταθμό κάθετης προσγείωσης και απογείωσης, που καλείται «όγκος ελεύθερος εμποδίων», διασφαλίζει ότι τα αεροσκάφη ΚΑΠ μπορούν να πραγματοποιούν απογειώσεις και προσγειώσεις με σημαντικό κάθετο τμήμα και ως εκ τούτου να λαμβάνουν υπόψη τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς και τους περιορισμούς που αφορούν τον θόρυβο σε αστικό περιβάλλον.
Πλήρες επεξηγηματικό βίντεο — τεχνικό αλλά πολύ ενδιαφέρον
Ως μέρος του ενημερωτικού δελτίου μας για την εκδήλωση European Rotors (Ευρωπαϊκοί ρότορες), που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2021, ο Lionel Tauszig (Ανώτατος υπεύθυνος διαχείρισης πιστοποίησης για αεροσκάφη ΚΑΠ και ηλεκτρικά αεροσκάφη ΚΑΠ) κατάρτισε μια πολύ περιεκτική παρουσίαση βίντεο.
Το βίντεο καλύπτει τις βασικές πληροφορίες που συνοψίζονται στο παρόν άρθρο και παρέχει πρόσθετες και λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις πορείες και τους σταθμούς κάθετης προσγείωσης και απογείωσης.
Δείτε το βίντεο
Εάν επιθυμείτε απλώς να δείτε τα μέρη που επεξηγούνται στο παρόν άρθρο, εδώ θα βρείτε τους απευθείας συνδέσμους στα αντίστοιχα σημεία του βίντεο:
- Πορείες (λεπτό 0:19 – 1:35)
- Ασφαλείς απογειώσεις & προσγειώσεις (λεπτό 3:50 – 4:43)