Ar smaoinigh tú riamh ar na haerlínte lasmuigh den Aontas Eorpach (AE) a bhfuil cead acu eitilt chuig aerfoirt AE? Agus cad iad na caighdeáin nach mór dóibh a chomhlíonadh chun go mbeidh siad in ann feidhmiú san Eoraip? Is gníomhaíocht eile atá le cur i gcrích ag EASA í sin – a chinntiú go bhfuil na haerlínte a eitlíonn anseo ag tairiscint seirbhís shábháilte do shaoránaigh na hEorpa.
Ní mór d'Aerlínte an Aontais na caighdeáin sábháilteachta is airde a leagtar amach i rialacháin sábháilteachta an Aontais a chomhlíonadh. Ní féidir a cheangal ar aerlínte ó lasmuigh den Aontas, atá údaraithe eitiltí a oibriú isteach san Eoraip, laistigh den Eoraip nó amach as, caighdeáin an Aontais a chomhlíonadh, ach ní mór dóibh a léiriú go gcomhlíonann siad na caighdeáin idirnáisiúnta is infheidhme atá bunaithe ag an Eagraíocht Eitlíochta Sibhialta Idirnáisiúnta (ICAO). Déanann EASA cigireachtaí i ngach Ballstát den Aontas Eorpach agus seiceálann sí freisin sábháilteacht aeriompróirí neamh-Eorpacha ar mian leo oibriú san Eoraip lena chinntiú go bhfuil sé sábháilte eitilt leo.
“Oibreoirí Tríú Tír” a thugann EASA ar na haerlíne "eachtracha" sin agus ní mór go mbeadh Údarú Oibreora Tríú Tír acu arna n-eisiúint ag an nGníomhaireacht chun eitilt ar bhonn tráchtála isteach in aon cheann de Bhallstáit EASA, laistigh díobh nó amach astu (na 27 tír den Aontas Eorpach agus na 4 stát CSTE: an Íoslainn, Lichtinstéin, an Iorua agus an Eilvéis). Ní theastaíonn údarú den sórt sin ó Oibreoirí Tríú Tír mura dtéann siad thar na limistéir sin gan rún acu teacht i dtír.
Leis an údarú seo arna eisiúint go lárnach, tá sé níos éasca do na hoibreoirí sin toisc nach gá dóibh iarratas a dhéanamh ar údarú i ngach Ballstát EASA ar leith. Ag an am céanna, áirithítear leis comhchaighdeáin sábháilteachta i measc Bhallstáit uile EASA.
Tá roinnt críoch AE ann inar féidir le hoibreoir tríú tír eitilt gan údarú Oibreora Tríú Tír a bheith aige. Sa chás sin, is é an t-údarás áitiúil nó an tÚdarás Náisiúnta Eitlíochta i mBallstát den Aontas Eorpach a bheidh freagrach i gcónaí as an údarú. Is amhlaidh atá i gcás críoch nach bhfuil feidhm ag Rialacháin an Aontais ina leith i gcomhréir leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh.
Críocha AE ina bhfuil gá le hÚdarú Oibreora Tríú Tír EASA: Oileáin Åland, na hAsóir, Maidéara, na hOileáin Chanáracha, Guadalúip, Guáin na Fraince, Martinique, La Réunion, Saint-Martin, Mayotte.
Críocha de chuid an Aontais nach bhfuil gá le hÚdarú Oibreora Tríú Tír EASA iontu: An Ghraonlainn agus Oileáin Fharó, Polainéis na Fraince, Deisceart na Fraince & Críocha an Antartaigh, an Nua-Chaladóin agus a Spleáchríocha, Oileáin Wallis agus Futuna, San Pierre et Miquelon, Arúba, Bonaire, Cúrasó, Saba, Saint-Barthélemy, Saint Eustatius, Sint Maarten (cuid den oileán atá mar chuid de Ríocht na hÍsiltíre.
Tá roinnt eitiltí díolmhaithe ó Údarú Oibreora Tríú Tír
Is féidir na cineálacha eitiltí seo a leanas isteach i mBallstáit EASA agus amach astu a dhéanamh i ndiaidh fógra a thabhairt do EASA gan Údarú Oibreora Tríú Tír a bheith acu:
- eitiltí a dhéantar ar mhaithe le leas an phobail, chun aghaidh a thabhairt ar riachtanas práinneach, amhail misin dhaonnúla agus oibríochtaí fóirithinte tubaistí; agus
- eitiltí aerárthach othar a dhéantar chun othair atá breoite nó gortaithe a bhogadh idir saoráidí cúraim sláinte nó chun cúram leighis othar a sholáthar.
Conas atá EASA ag áirithiú go bhfuil na hOibreoirí Tríú Tír sin sábháilte?
Baineann EASA úsáid as cur chuige rioscabhunaithe le haghaidh measúnuithe Oibreoirí Tríú Tír atá bunaithe ar anailís leanúnach ar shonraí sábháilteachta inchreidte. Braitheann an leibhéal measúnaithe a dhéantar ar thosca éagsúla.
I gcás ina bhfuil ardleibhéal muiníne ag EASA i bhfeidhmíocht sábháilteachta oibreora eachtraigh, agus líon suntasach sonraí sábháilteachta inchreidte don oibreoir agus don Stát deimhniúcháin mar thaca leis, ní gá ach measúnú teoranta a dhéanamh.
Mar sin féin, nuair a bhíonn muinín EASA i bhfeidhmíocht sábháilteachta oibreora eachtraigh níos ísle, nó nuair nach bhfuil ach méid beag sonraí inchreidte ar fáil ón oibreoir nó ón Stát ina bhfuil an t-oibreoir deimhnithe, tá gá le measúnú i bhfad níos cuimsithí.
Nuair a bhíonn gá le measúnú níos déine, ní mór don oibreoir doiciméid, comhaid agus taifid bhreise a chur isteach. I gcás inar gá, tabharfaidh EASA cuireadh d’oibreoirí freastal ar chruinnithe teicniúla ag Ceanncheathrú EASA in Köln, nó déanann EASA measúnuithe ar an láthair ag ceanncheathrú an oibreora.
Nuair a bheidh an measúnú curtha i gcrích go rathúil, bailíochtaíonn EASA an Deimhniú Aeroibreora eachtraigh trí Údarú Oibreora Tríú Tír EASA a eisiúint in éineacht le “Sonraíochtaí Teicniúla”, lena sainítear raon feidhme na n-oibríochtaí a údaraítear don oibreoir sin a dhéanamh faoina Údarú Oibreora Tríú Tír.
Tá gach sealbhóir Údaraithe Oibreora Tríú Tír faoi réir faireacháin leanúnaigh ar a f(h)eidhmíocht sábháilteachta, lena n-áirítear athbhreithnithe tréimhsiúla a dhéanann EASA, ag eatraimh rialta idir 12 mhí agus 48 mí. Tá an t-eatramh rioscabhunaithe agus tá tionchar mór ag neamhchosaint an oibreora do shaoránaigh an Aontais i dtéarmaí líon tráchta agus mhéid na n-aerárthaí.
I gcás ina bhfaighfear amach go bhfuil neamhchomhlíonadh suntasach ann le caighdeáin idirnáisiúnta, nó i gcás ina mbeidh fianaise infhíoraithe ann nach bhfuil údarás inniúil oibreora in ann maoirseacht leordhóthanach a dhéanamh, féadfaidh EASA cinneadh a dhéanamh an tÚdarú Oibreora Tríú Tír a theorannú, a chur ar fionraí nó a chúlghairm. In éagmais údaraithe bhailí den sórt sin, ní fhéadfaidh Ballstáit an Aontais cead iontrála a dheonú d’oibreoirí eachtracha.
Déantar liosta na nOibritheoirí Tríú Tír a nuashonrú ar bhonn laethúil.
Cigireachtaí RAMP agus Oibreoirí Tríú Tír
Tá Oibreoirí Tríú Tír faoi réir chigireachtaí RAMP faoi chlár RAMP an Aontais – dá ngairtear cigireachtaí SAFA (Measúnú Sábháilteachta ar Aerárthaí Eachtracha) go coitianta. Chomh maith le Ballstáit EASA, glacann 20 Stát eile ó gach ilchríoch páirt i gclár cigireachta RAMP an Aontais.
Tagraíonn RAMP (comhchiallach le hardán nó naprún ag an aerfort) don fhíoras go ndéantar na cigireachtaí sin ar RAMPA díreach tar éis teacht agus/nó díreach roimh imeacht aerárthaigh. Leis an gcigireacht, féadfar a fhíorú go bhfuil ceadúnais, nósanna imeachta agus lámhleabhair píolótaí á n-iompar i gcró an phíolóta, go bhfuil na nósanna imeachta sin á gcomhlíonadh ag an bhfoireann eitilte agus ag an bhfoireann cábáin, go bhfuil trealamh sábháilteachta i gcró an phíolóta agus sa chábán, go bhfuil lasta á iompar san aerárthach agus go bhfuil bail theicniúil ar an aerárthach.
Tá EASA freagrach as clár cigireachta RAMP an Aontais a chomhordú agus déanann sé cigireacht freisin ar na stáit rannpháirteacha chun cur chun feidhme caighdeánaithe an Chláir a áirithiú. Is iad cigirí údaraithe RAMP na n-údarás eitlíochta náisiúnta sna stáit rannpháirteacha a dhéanann na cigireachtaí RAMP.
I gcás neamhchomhlíonadh suntasach na gceanglas sábháilteachta, rachfar i dteagmháil leis an oibreoir agus leis an údarás eitlíochta iomchuí (Stát an Oibreora nó an Stát Cláraithe) chun na bearta ceartaitheacha is gá a dhéanamh. I gcásanna neamhchoitianta, tugtar de chumhacht do chigirí RAMP aerárthach a choimeád ar talamh, mar shampla, i gcás inar gá deisiú láithreach a dhéanamh ar mhaithe le sábháilteacht eitilte. Déantar na sonraí uile ó na tuarascálacha a chomhroinnt agus a lárú i mbunachar sonraí arna chur ar bun agus arna bhainistiú ag EASA.
Is paraiméadar tábhachtach iad torthaí chlár SAFA chun faireachán rioscabhunaithe a dhéanamh ar Oibreoirí Tríú Tír, agus roinntear na torthaí go rialta leis an gCoimisiún Eorpach mar ionchur sa Choiste Aershábháilteachta.
Is féidir tuilleadh a léamh faoi Chigireachtaí Ramp ar EASA Pro (Béarla amháin).
"Liosta Aershábháilteachta" an Aontais
B’fhéidir gur chuala tú go bhfuil cosc ar roinnt aerlínte oibriú san Eoraip: is é sin le rá, tá siad ainmnithe ar Liosta Aershábháilteachta an AE. Níl EASA freagrach as Liosta Aershábháilteachta an Aontais; tá sé á rialú ag an gCoimisiún Eorpach (AS Move).
Is éard atá i Liosta Aershábháilteachta an Aontais liosta d’aeriompróirí tráchtála (paisinéirí agus lasta) nach gcomhlíonann caighdeáin sábháilteachta idirnáisiúnta nó atá deimhnithe i Stáit nach bhfuil caighdeáin deimhniúcháin agus/nó feidhmíocht formhaoirseachta ó údaráis inniúla acu. Tá toirmeasc ar na hiompróirí atá ar Liosta Aershábháilteachta an Aontais oibriú isteach san Aontas, laistigh de agus amach as – lena n-áirítear eitilt thar. Is féidir iompróirí nach n-oibríonn chuig an Aontas a ainmniú ar an Liosta sin freisin, chun an pobal atá ag taisteal lasmuigh den Aontas a chosaint ar ábhair imní sábháilteachta atá ann cheana.
Chun an Liosta Sábháilteachta sin a fhorbairt, tugann Coiste Aershábháilteachta an Aontais cúnamh don Choimisiún, Coiste ar a bhfuil saineolaithe sábháilteachta eitlíochta ó Bhallstáit uile an Aontais. Is é an Coimisiún Eorpach a dhéanann cathaoirleacht air agus tá sé d’oibleagáid ar Bhallstáit uile an Aontais agus ar EASA faisnéis a d’fhéadfadh a bheith ábhartha chun Liosta Aershábháilteachta an Aontais a thabhairt cothrom le dáta a chur in iúl don Choimisiún Eorpach. Is gnéithe tábhachtacha iad torthaí phróiseas Údaraithe Tríú Tír EASA agus torthaí chigireachtaí RAMP le haghaidh Liosta Aershábháilteachta an Aontais.
Seiceáil an liosta iomlán: Liosta Aershábháilteachta an Aontais - An Coimisiún Eorpach
Próiseas Údaraithe Oibreoirí Tríú Tír agus Liosta Aershábháilteachta an Aontais
Leanann EASA agus an Coimisiún Eorpach ar aghaidh le hidirphlé leanúnach chun a áirithiú go mbeidh sásra Liosta Aershábháilteachta an Aontais agus an próiseas um Údarú Oibreoirí Tríú Tír comhleanúnach agus ailínithe i gcónaí. I gcás inarb iomchuí, cuireann EASA agus an Coimisiún Eorpach misin chomhpháirteacha i gcrích chun measúnú a dhéanamh ar chomhlíonadh na gcaighdeán sábháilteachta is infheidhme agus ar éifeachtacht na maoirseachta a dhéanann údaráis.
Is féidir le EASA bearta forfheidhmiúcháin a dhéanamh maidir le sealbhóirí Údaraithe Oibreora Tríú Tír go neamhspleách ar Liosta Sábháilteachta an Aontais. Ní fhéadfaidh EASA Údarú Oibreora Tríú Tír a eisiúint d’oibreoir atá liostaithe ar Liosta Sábháilteachta an Aontais faoi láthair.
Bí ar an eolas maidir leis an gcaoi a ndéanann EASA an eitlíocht sábháilte
Féach ar ailt eile maidir le EASA Light agus cláraigh chun go gcuirfear ar an eolas thú nuair a chuirtear ailt nua ar fáil!