In combinatie met elektrische of andere innovatieve aandrijvingen
kunnen verticaal opstijgende en landende luchtvaartuigen (VTOL’s) de ecologische voetafdruk van de luchtvaart in termen van emissies en geluid verkleinen. Het gebruik van dergelijke VTOL’s wordt voorgesteld om het hoofd te bieden aan verschillende uitdagingen in de stedelijke omgeving, bijvoorbeeld bij de zorgverlening aan zieken of gewonden.
Voor medische hulpverlening door de lucht zijn hulpdiensten tot dusver aangewezen op helikopters en vliegtuigen. Wellicht worden deze binnenkort aangevuld door VTOL’s voor medische vluchten in stedelijke gebieden, ook wel VEMS genoemd (“VTOL Emergency Medical Services”).
In 2019 heeft EASA burgers gevraagd mogelijke medische diensten te rangschikken naar nut, wat het volgende beeld heeft opgeleverd:
Vervoer van gewonden naar het ziekenhuis
Transport van gewonden of zieken door de lucht, in plaats van per ambulance, kan de vervoerstijd verkorten. Ook zou dit tot een veiliger vervoer kunnen leiden en bijkomende verwondingen kunnen voorkomen.
Levering van medisch materiaal door VTOL’s en onbemande luchtvaartuigsystemen (UAS’en)
Soms speelt tijd een essentiële rol bij het vervoer van medisch materiaal.
Het vervoer van medische uitrusting of organen gaat met een UAS 73 procent sneller dan met een ambulance. Denk bijvoorbeeld aan een rit in Amsterdam tijdens de spits.
Vervoer van medische hulpverleners
Door een arts, ambulanceverpleegkundige of andere gespecialiseerde verpleegkundige door de lucht naar de plaats van een ongeval of een ernstig zieke persoon te brengen, kan voor snelle eerste hulp bij een optimale inzet van middelen worden gezorgd, zelfs als het vervoer van de patiënt uiteindelijk via een ambulancevoertuig plaatsvindt.
Rampenbestrijding met behulp van VTOL’s en UAS’en
In het geval van natuurrampen en andere soorten grootschalige ongevallen kunnen VTOL-luchtvaartuigen helpen om personeel en apparatuur naar de plaats van het incident te brengen, met name wanneer de toegang over de weg belemmerd is. Zij kunnen ook een ondersteunende rol spelen, bijvoorbeeld bij opsporings- en reddingsactiviteiten of bij het in kaart brengen van de situatie.
Medische hulp via de lucht op de plek waar die nodig is
Luchtredding en medische hulpverlening met behulp van VTOL’s bieden nieuwe mogelijkheden voor medische teams bij de uitvoering van hun taken in dichtbevolkte gebieden. EASA heeft een ontwerp voorgesteld voor vertiports waar dergelijke vliegtuigen kunnen landen. Deze vertiports zijn gemakkelijker te integreren in het stadscentrum en zouden niet alleen kunnen worde aangelegd op hoge gebouwen, maar ook in bepaalde gebieden waar hulpverlening nodig zou kunnen zijn.
- Bekijk ons artikel over vertiports om te zien aan welke eisen moet worden voldaan en welke operationele aspecten in aanmerking moeten worden genomen.
Waarom VTOL voor medische hulpverlening?
Er zijn vijf hoofdredenen om het gebruik van VTOL’s voor medische hulpverlening te overwegen:
Snellere responstijd: VTOL’s kunnen helpen de reactietijd (de tijd tussen de hulpoproep en het moment waarop het medisch personeel ter plaatse arriveert) te verkorten als ze kunnen starten vanuit nabijgelegen hubs.
Geluid: Uit onderzoek blijkt dat VTOL’s potentieel minder lawaai produceren.
Duurzaamheid: Elektrische luchtvaartuigen veroorzaken waarschijnlijk minder emissies.
Automatisering: De besturing van VTOL’s kan duidelijk worden vereenvoudigd door automatisering. Het is in eerste instantie niet de bedoeling dat zij als autonome luchtvaartuigen gaan opereren. In plaats daarvan zullen zij door piloten worden bestuurd met behulp van geavanceerde vluchtregelsystemen.
Betaalbaarheid: VTOL’s zijn geavanceerde en veilige luchtvaartuigen, maar zijn mechanisch minder complex dan de luchtvaartuigen die tot dusver voor medische hulpverlening worden gebruikt. De aankoop van dergelijke luchtvaartuigen en het nodige onderhoud voor een continue veilige exploitatie kunnen dus betaalbaarder zijn.
Uitdagingen voor medische hulpverlening met VTOL’s
Aan het gebruik van VTOL’s als luchttaxi’s zijn zeker uitdagingen verbonden, maar voor medische hulpverlening moet aan nog meer vereisten worden voldaan. Hierbij gaat het onder meer om:
Bemanning en laadvermogen
Anders dan bij luchttaxi’s, die door één piloot worden bestuurd, is voor medische vluchten een extra bemanningslid aan boord nodig. De bemanning moet bestaan uit:
- een piloot, die ook over enige medische kennis beschikt
- een arts, ambulanceverpleegkundige of andere gespecialiseerde verpleegkundige die op zijn of haar beurt ook technische taken moet vervullen
Dit betekent dat een medische VTOL een hoger laadvermogen moet hebben en groter moet zijn dan een vliegtaxi voor één passagier om ook medische apparatuur te kunnen vervoeren.
Prestaties
VTOL’s vertrekken vanaf een VEMS-basis en moeten een actieradius hebben die groot genoeg is om hulpverleningsvluchten te kunnen uitvoeren. In een studie over het Duitse stelsel voor medische hulpverlening (REF) werd 150 km voorgesteld als geschikte minimumafstand.
Bovendien moeten VTOL’s voldoende energie kunnen opslaan voor meerdere starts en landingen, de meest energie-intensieve vluchtfasen.
Inzetbaarheid
Om het nut van VTOL’s te maximaliseren, moeten deze:
- 24/7 inzetbaar zijn en beschikken over adequate nachtzichtapparatuur kunnen opereren onder alle weersomstandigheden, zoals regen, sneeuw, windstoten, enz.
- kunnen landen op en opstijgen vanaf onbekende/niet in kaart gebrachte locaties, ook bij beperkte ruimte, rekening houdend met de prestaties van het luchtvaartuig, de grootte, het terrein en eventuele obstakels.
EASA en de Europese Commissie spelen een voortrekkersrol
Europa loopt wereldwijd voorop bij het tot stand brengen van een regelgevingskader om ervoor te zorgen dat VTOL’s de beoogde vluchten veilig kunnen uitvoeren. EASA en de Europese Commissie hebben als eerste technische
vereisten en operationele regels ingevoerd voor fabrikanten, exploitanten, piloten en ontwerpers van infrastructuur om deze visie werkelijkheid te laten worden.
Door regels te formuleren, worden fabrikanten en de industrie in staat gesteld in deze nieuwe technologie te investeren ten behoeve van burgers en patiënten.
Meer weten over dit proces? Bekijk het desbetreffende persbericht op EASA Pro (alleen in het Engels).
Blijf op de hoogte – volg EASA Light
EASA maakt alle nieuwe informatie over VTOL’s, vertiports en andere ontwikkelingen bekend die van belang kan zijn voor burgers en passagiers. Op EASA Light vindt u al onze artikelen over VTOL’s, drones en andere onderwerpen.
Maak een account aan en volg ons op EASA Light om op de hoogte te blijven.