I gcomhar le tiomáint leictreach nó cineálacha eile tiomána nuálaí, 
tá sé d’acmhainn ag aerárthaí atá in ann Éirí de Thalamh agus Tuirlingt go hIngearach (VTOL) lorg comhshaoil na heitlíochta a laghdú ó thaobh astaíochtaí agus torainn de. Tá siad á mholadh chun dul i ngleic le roinnt dúshlán atá roimh thimpeallachtaí uirbeacha, lena n-áirítear cúram a chur ar fáil do dhaoine atá breoite nó gortaithe.
Go traidisiúnta, bhíothas ag brath ar Sheirbhísí Leighis Éigeandála le héileacaptair (HEMS) agus le heitleáin (AEMS) chun cóireáil leighis san aer a chur ar fáil. D’fhéadfaí é sin a fhorlíonadh go luath le haerárthaí VTOL – rud lena ndéantar eitiltí le haghaidh misin leighis i limistéir uirbeacha, dá ngairtear VEMS.
In 2019, chuir EASA sraith ceisteanna ar shaoránaigh chun a fháil amach conas a rangóidís seirbhísí leighis féideartha de réir a n-úsáideachta, agus fuarthas amach an méid seo a leanas:
Daoine gortaithe a chur chuig an ospidéal
Is féidir le haeraistriú saoránach atá breoite nó gortaithe, in ionad iad a iompar de bhóthar in otharchairr, an t-am iompair a laghdú. Ar an gcaoi sin d’fhéadfaí go gceadófaí iompar nach bhfuil chomh guaiseach céanna agus go seachnófaí gortuithe breise chomh maith.
Soláthairtí leighis a sheachadadh le hAerárthaí VTOL agus le Córais Aerárthaí Gan Foireann (UAS)
Nuair a bhíonn soláthairtí leighis ag teastáil, bíonn an t-am fíorthábhachtach.
D’fhéadfaí trealamh leighis nó orgáin a iompar ag ráta atá thart ar 73 faoin gcéad ní ba thapúla le UAS ná le hotharcharr, bunaithe ar shampla de thuras i mBeirlín tráthnóna Déardaoin, le linn an bhuaicthrátha tráchta.
Pearsanra liachta éigeandála a iompar
Trí dhochtúir, paraimhíochaineoir, nó altra speisialaithe a iompar san aer chuig an láthair thimpiste nó chuig duine atá an-bhreoite, is féidir garchabhair thapa a thabhairt agus leas iomlán á bhaint as acmhainní, fiú má iompraítear de bhóthar iad in otharcharr sa deireadh.
Bainistiú tubaiste ag baint úsáid as aerárthaí VTOL agus UAS
I gcás tubaistí nádúrtha agus cineálacha eile ollteagmhas taismeach, d’fhéadfadh aerárthaí VTOL cabhrú le pearsanra agus le trealamh a thabhairt chuig an láthair, go háirithe mura mbíonn bóithre inrochtana. Is féidir leo ról tacaíochta a ghlacadh freisin, mar shampla i ngníomhaíochtaí Cuardaigh agus Tarrthála nó i suirbhé láithreach.
Cóireáil leighis ceart san aer nuair a bhíonn gá leis
Tugann tarrtháil aeir agus cóireáil leighis aeir le haerárthaí VTOL deis d’fhoirne leighis a gcuid misean a chur i gcrích i limistéir dhlúthdhaonra. Tá molta ag EASA dearadh ingearfoirt ina bhféadfadh aerárthaí den sórt sin tuirlingt. Tá sé níos fusa na hingearfoirt sin a chomhtháthú i láir cathrach, agus úsáid á baint as láithreacha ní hamháin ar bharr foirgnimh arda, ach freisin i limistéir ainmnithe eile ina bhféadfadh cúnamh a bheith ag teastáil.
- Féach ár n-alt maidir le hingearfoirt chun a fháil amach cad iad na riachtanais is gá a chomhlíonadh agus cad iad na gnéithe oibríochtúla a bheadh le cur san áireamh.
Cén fáth aerárthach VTOL a úsáid le haghaidh seirbhísí leighis éigeandála (EMS)?
Tá cúig phríomhchúis ag gabháil le haerárthach VTOL a úsáid in EMS:
Am freagartha níos tapúla: D’fhéadfadh aerárthaí VTOL cabhrú leis an am freagartha a ghearradh siar (ón nóiméad a dhéantar glao ar chabhair go dtí an t-am a shroicheann pearsanra liachta an láthair) más féidir iad a sheoladh ó mhoil in aice láimhe.
Torann: Cuirtear i bhfios go láidir i staidéir go bhfuil sé d’acmhainn ag aerárthaí VTOL níos lú torainn a chruthú.
Inbhuanaitheacht: D’fhéadfadh astaíochtaí ní b’ísle a bheith i gceist le haerárthach leictreach.
Uathoibriú: D’fhéadfadh an t-uathoibriú é a dhéanamh i bhfad níos fusa aerárthach VTOL a chur ag eitilt. Níl sé beartaithe iad a fheidhmiú mar aerárthaí uathrialaitheacha ar dtús; ina ionad sin beidh píolótaí i gceannas iontu agus ardchórais rialaithe eitilte i bhfeidhm iontu freisin.
Inacmhainneacht: Cé gur aerárthaí sofaisticiúla agus sábháilte iad aerárthaí VTOL, táthar ag súil nach mbeidh sé chomh casta céanna ón taobh meicniúil de ná aerárthaí a úsáidtear go traidisiúnta le haghaidh EMS a chur ar fáil. Dá bhrí sin, d’fhéadfadh ceannach aerárthaí den sórt sin agus an chothabháil lena n-áirithítear a bhfeidhmiú sábháilte leanúnach a bheith níos inacmhainne.
Dúshláin amach romhainn le haghaidh seirbhísí leighis éigeandála a chur ar fáil le haerárthaí VTOL
Ní hionann aerárthaí VTOL a úsáid mar thacsaithe aeir agus iad a úsáid le haghaidh seirbhísí leighis éigeandála – rud a chiallaíonn go gcaithfear aghaidh a thabhairt ar roinnt saincheisteanna breise chun é sin a dhéanamh indéanta. Seo a leanas roinnt de na dúshláin:
Criú nó ‘Pálasta’
Murab ionann agus tacsaí aeir a bheidh á fheidhmiú ag píolóta amháin, bíonn gá le ball foirne breise ar bord le haghaidh oibríocht EMS. Ní mór a bheith mar bhaill den chriú:
- Píolóta, ag a bhfuil roinnt eolais leighis freisin
- Dochtúir, paraimhíochaineoir, nó altra speisialaithe a d’fhéadfadh a bheith ina mball foirne teicniúil san am céanna, más gá
Is ionann sin agus go bhféadfaí go mbeadh ar aerárthach VTOL tuilleadh meáchain a iompar agus a bheith níos mó, i gcomparáid le tacsaithe aeir aonphaisinéara, chun an trealamh leighis a iompar freisin.
Feidhmíocht
Imeoidh aerárthach VTOL ó bhonn oibriúcháin VEMS agus ní mór raon leordhóthanach a bheith aige chun a gcuid misean a chur i gcrích. Moltar 150 km i staidéar i gcomhthéacs chóras EMS na Gearmáine (REF) mar raon íosta úsáideach.
Thairis sin, beidh gá le dóthain breosla a bheith ar bord aerárthach VTOL le haghaidh roinnt éirí de thalamh agus roinnt tuirlingtí, arb iad na céimeanna is déine den eitilt ó thaobh cumhachta de, de ghnáth.
Infhaighteacht aerárthaí
Chun úsáideacht an aerárthaigh a uasmhéadú, ba cheart go mbeadh sé in ann eitilt:
- 24/7, de lá agus d’oíche, agus ní mór trealamh frithdhallta leordhóthanach a bheith acu. I ngach cineál aimsire, mar shampla báisteach, sneachta, séideáin, etc.
- Tuirlingt agus éirí de thalamh ó láithreáin anaithnide/neamhthuartha, lena n-áirítear limistéir theoranta, agus feidhmíocht, méid, tír-raon agus bacainní an aerárthaigh á gcur san áireamh.
EASA agus an Coimisiún Eorpach ar thús cadhnaíochta
Tá an Eoraip ar thús cadhnaíochta i gcomhthéacs domhanda maidir le creat rialála a chruthú lena chinntiú gur féidir leis an aerárthach VTOL na misin atá beartaithe aige a chur i gcrích go sábháilte. Bhí EASA agus an Coimisiún Eorpach ar na chéad údaráis a thug isteach
ceanglais theicniúla agus rialacha oibríochtúla do mhonaróirí, d’oibreoirí, do phíolótaí agus do dhearthóirí bonneagair chun an fhís sin a chumasú.
Trí rialacha a leagan síos, cuirfear ar chumas na monaróirí agus an tionscail infheistíocht a dhéanamh sa teicneolaíocht nua seo a rachaidh chun tairbhe saoránach agus othar.
Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoin méid atá déanta go dtí seo, féach ar EASA Pro – áit ar chumhdaíodh é sin i bpreasráiteas (i mBéarla amháin).
Bí ar an eolas agus fan cothrom le dáta – lean EASA Light
Roinnfidh EASA an t-eolas is déanaí maidir le haerárthaí VTOL, ingearfoirt agus forbairtí atá ábhartha do shaoránaigh agus do phaisinéirí araon. Féach ár n-ailt maidir le haerárthaí VTOL agus dróin i measc an-chuid eile ar EASA Light.
Cruthaigh cuntas agus lean sinn ar EASA Light chun fanacht cothrom le dáta!